Lê Nin trước mặt tôi - HUY PHƯƠNG

Lê Nin ngồi trước mắt tôi
Tay bóp trán, trần ngâm, suy nghĩ
- Bức tranh nhỏ tôi mua ngoài phố
Giữa hàng trăm tờ báo cũ phai màu
Nhưng Lê Nin với đôi mắt thẫm sâu
Vẫn chói lọi giữa đống giấy nhàu thời sự -

Lê Nin về cùng tôi từ đó
Ngày đêm Người gần gũi bên tôi
Phòng nhỏ đơn sơ, đối diện với Người
Tôi bỗng thấy tôi vô cùng giàu có!

Những buổi mai mặt trời rực đỏ
Những đêm dài không ngủ, trầm ngâm
Những ngày mưa rả rích âm thầm
Người vẫn lặng bên tôi, suy nghĩ.
Và tôi bên Người, cần cù bền bỉ
Bút chẳng rời tay kiên nhẫn làm thơ
Tôi muốn được cùng Người lặng lẽ thi đua
Người suy nghĩ và tôi sáng tác

Trên vách lặng Người nhìn tôi thầm nhắc:
- Thuở hoa niên, ta cũng như anh:
Yêu cuộc sống vinh quang, yêu Tổ quốc chân thành
Là biết sống không ngừng sáng tạo !

Cám ơn Lê Nin !
Người đã giúp tôi qua những ngày giông bão
Những phút run tay mình tưởng thiếu tin mình
Những mẩu đời ti tiện, lưu manh
Muốn nắm cẳng lôi tôi sụp đổ

Những sau những giờ loanh quanh đường phố
Những phút hoa tay, mím lợi, chau mày
Tôi lại về trong phòng,
Lê Nin của tôi đây
Vẫn bình tĩnh trước bàn suy nghĩ

Trên đường lớn đi lên chân lý
An ủi bao nhiêu những đôi mắt chân thành,
Khi nhớ một nụ cười, một mảng trời xanh,
Một nắm tay đựa nặng tình đồng chí
Ta đứng dậy đi vào giông bão
Không một lần ngợ bước, run tay.
Mỗi một niềm tin còn trọn vẹn hôm nay
Mạng lịch sử
                     bao nỗi niềm đầu tiên
                                                         bé bỏng !

Cám ơn Lê Nin, đôi mắt từ dĩ vãng
Rọi sáng bây giờ, và cả những ngày mai
Như ánh sao đêm thao thức chân trời
Vĩnh viễn yêu thương
                                     chan hòa,
                                                          suy nghĩ

Đôi mẳt bên tôi ngày đêm gần gũi
Vượt trên tất cả :
                            Thời gian - bia đá - tượng đồng.
                                             5-1957
                                    Báo Văn Nghệ 1957

 

CÂU CHUYỆN 60 NĂM SAU

Ngày 12/9/2018, trên Facebook có người đăng ảnh bài thơ được dịch ra tiếng Nga đăng trên tờ Pravda 5/9/1958. Đó cũng là ngày sinh nhật của chủ nhân Facebook. Nhân dịp này, một anh bạn người Nga, gửi tặng chủ nhân FB tờ Pravda đăng ngày này có một bài thơ của tác giả Việt Nam, nhan đề Bức Chân dung.

Chủ nhân FB không tìm được tác giả bèn nhờ một người bạn dịch ra tiếng Việt và đăng lên FB. Chỉ 3 tiếng sau, thông điệp đã tới được tôi. Tôi đã nhận ra đó chính là bài thơ của cha tôi, với phong cách suy tư và thơ bậc thang sở trưởng của ông. Thật kỳ diệu, hôm nay cũng là ngày sinh nhật của con trai tôi, cháu đích tôn của Người.

Tôi không tìm được bức tranh nào của Lê Nin bóp trán suy nghĩ. Chỉ có một bức tranh thời trẻ của Lê Nin. Tôi hiểu rằng cha tôi dùng Lê Nin như một biểu tượng và câu cuối cùng "Vượt trên tất cả : Thời gian - bia đá - tượng đồng" cho thấy ông không hề nghĩ về Lê Nin như một lãnh tụ cần phải sùng bái như đa số người thời đó.

Sau đây là bản dịch từ tiếng Nga ra tiếng Việt của Nguyễn Hải Thanh 

BỨC ẢNH
Hữu Phương

Ánh sáng diệu kì từ nụ cười trong lành
Khuôn mặt Người tư tưởng lớn lao tỏa sáng

Trong phòng tôi đã bao năm bức ảnh
Ngày dần trôi qua đi năm tháng
Trang báo từ lâu đã ngả màu rồi
Và bức ảnh cũng ngả màu thời gian

Nhưng đôi mắt thân yêu như mặt trời luôn rực sáng
Từ trên tường cao vẫn dõi nhìn thân quen một nụ cười

Từ bức ảnh bước ra Lê Nin thường tới bên tôi
Và trái tim tôi lại hòa nhịp đập cùng trái tim Người
Khiêm nhường căn phòng tôi nhưng tôi có trên tường bức ảnh
Nên đời tôi giàu có biết bao nhiêu

Những đêm không ngủ tràn về bao suy nghĩ
Những ngày u ám ào ạt mưa dông
Luôn cùng tôi trong nắng sôi hay buốt giá
Niềm tin, cách nhìn và tư tưởng của Lê Nin

Tôi nhìn lên bức ảnh và trào dâng con sóng
Nhiệt huyết tràn lồng ngực giục tiếng hát trái tim
Nụ cười của Người, thưa đồng chí Lê Nin,
Cho những vần thơ của tôi thêm sức mạnh

Cuộc tranh đấu này của chúng ta đầy gian khổ
Đường tới chiến thắng bao khốc liệt, chông gai
Nhưng trong lành và xán lạn nụ cười của Người
Giúp chúng ta tiến lên phía trước

Và chúng ta bước qua bao cuộc chiến
Dù cho bao bão lửa hiểm nguy
Chúng ta vượt qua có xá chi
Theo con đường Lê Nin thân yêu chỉ lối

Ánh nhìn người cha tỏa nụ cười tươi sáng
Từ bức ảnh đôi mắt thân yêu vẫn dõi nhìn
Cảm ơn Lê Nin vì Người luôn cùng bên
Luôn ở bên cùng các dân tộc toàn thế giới.

(5/ 9/1958 Dịch từ bản tiếng Việt của Hữu Phương sang tiếng Nga công bố trên Báo Sự Thật của ĐCS Liên Xô: M. Vaksmakher)
(12/9/2018 Dịch từ bản tiếng Nga của M. Vaksmakher sang tiếng Việt tặng Nguyễn Chánh tuổi 60: link Nguyễn Hải Thanh)