HUY PHƯƠNG - Những ngày không thể quên (thơ)

Tôi tự hỏi
Sao chúng ta có thể sống trong những ngày
Như thế,
Giữa những lo-lắng chết người
Khi chúng ta khát một chút mặt trời
Khát một chùm nho
Dù chỉ trên họa báo.

Khi chúng ta vắt óc
Như vắt trái cam cuối mùa khô róc
Tìm chút thơm tho
Cho cuống cổ bỏng se
Viết những dòng thơ
Ném mãi vào đời
Như ném từng nhúm muối vào trong biển cả

Chúng ta sống những ngày
Như thế,
Quên yên vui
Quên cả ái tình
Cho một nụ cười
Một mảnh trời xanh
Thế giới ngày mai nắng hát

Khi chúng ta chắt-chiu từng giọt
Ngày đêm mớm sữa cho con
Một nghìn đồng
Sữa mậu-dịch - một lon
Thấp-thỏm chờ mong
Mỗi trăm bạc trên bảng hàng hạ giá
Đêm rét mướt thiếu từng hơi thuốc lá
Thiếu từng ngụm nước chè tươi
Chúng ta mang tất cả một chân trời
Trên đôi vai gầy
Trên lá phổi vi-trùng đục nhấm ...

Khi chúng ta ngập ngụa
Giữa những ham muốn
                                 hằn-thù, ti-tiện
      Con người chưa yêu trọn vẹn con người.

      Ai bắt chúng ta ngửa mặt nhìn trời
      Sợ từng đám mây
      Sợ từng ngọn gió
      Sợ hạt bụi rơi trên cốc sữa
      Sợ chiếc hôn trên má người yêu?

      Chưa sống trọn bây-giờ
      Còn cháy ruột với mai sau
      Những thế-hệ tương lai xa lắc
      Khi những châu-thành hôm nay
      Với con sông, bến nước
      Thơ, ca
      triết-lý
      ái-tình
      Tất cả chỉ còn là kỷ-niệm vô-danh
       Trên trái đất nặng những hầm trú ẩn
       Những loại người: ung thư
                                      thần kinh
                                      khập khiễng
Mắt nhìn lên không còn giống mắt người

Thế hệ ấy ngày mai
In bằng máy
Yêu bằng tình-yêu-nguyên-tử-lực
Con người
Mất óc, mất tim
Trở thành khoáng-vật
Nhưng qua một giấc mơ
Lạ-lùng
Ray-rứt
Tôi ngẩng mặt lên
Văng vẳng đâu đây điệu hát Bắc-Ninh
Giọng hát ân tình đất Bắc
Trong tiếng còi tàu ban mai hun-hút
Dẫn tôi đi về những cánh đồng
Lúa mùa thu như biển cả mênh-mông
Ôm lấy xóm làng
Qua tang-tóc đang chườm tay đứng dậy
Lại bắt đầy những tình yêu mới
Những trang vở mới i-tờ
Mái đình rêu phong lặng-lẽ trầm-tư
Còn suy-nghĩ bài học dài lịch-sử.

Theo tiếng hát
Tiếng còi tàu
Tôi đi về bao nhiêu thành-phố
Lanh canh tiếng gỗ công-trường
Những thành-phố không cây
                             trơ-trụi
                             gầy còm
Còn mang trọn màu ký-ninh, hoàng-đảm
Từ những suối bạc đầu Trường-Sơn, Cao-Lạng
Trong tiếng gỗ reo vui,
Tôi nghe nhịp máy điện-đài
Tiếng quẫy sóng những con tàu nước bạn
Lấp-lánh hải-đăng,
Mắt Tổ-quốc còn đỏ ngầu trong gió nắng
Sáng lên nhìn suốt những chân trời.

Còn gì nữa
Tôi ngẩng lên
Trên tờ báo hôm nay
- Nét mực còn tươi -
Tin vĩ-đại: vệ-tinh nhân-tạo

Tôi không ước mơ những con tàu vũ-trụ
Khi chân này không đi trọn được Bắc-Nam
Tôi không chờ du-lịch cung trăng
Khi mỗi lưng cơm
Trên đất này còn bao cơ cực.

Nhưng trên bầu trời chúng ta
Triệu triệu năm dài, cũ rích
Nheo-nhóc những vì sao cằn-cỗi già nua
Những vì sao không còn đem nổi mộng mơ
Xuống trái đất nặng làn mây nguyên-tử
Tôi cám ơn Mạc-tư-khoa
Những bàn tay đồng-chí
Đã thắp cho loài người thêm một vì sao.

Tôi cám ơn các anh,
Không như những nhà thiên-văn mổ xẻ tinh-cầu
Những quang-tuyến nhìn qua thiên-lý-kính
Trò chơi ấy, bên hàng con số lạnh
Chưa một lần làm rung-động tim tôi
Thêm một vì sao giá-ngắt trên trời
Dù nhân-tạo cũng vẫn là xa-lạ

Nhưng sáng nay
Tâm hồn trăm thế-kỷ
Như ùa về sống dậy trong tôi
Những thần-thoại năm xưa
Mang nặng tình người
Nổi giông-bão trên bầu trời hoang-dã.

-  Đâu những mối tình Ngưu-Lang, Chức-Nữ
Đẫm ướt trần gian mỗi tiết mưa Ngâu
Đâu mái tóc ưu-tư những Bắc-Đẩu, Nam-Tào
Từng bạc trắng bao nỗi niềm hạ giới
Dòng sông Ngân ngàn xưa chảy mãi
Vẫn chưa nguôi nguồn sữa mẹ nuôi con
Mỗi chút lo-âu
                       hy-vọng
                                    tủi hờn
Lớp lớp người xưa gửi vào vũ-trụ
Hồn những thi-nhân đời đời tâm-sự
Thao-thức canh dài trong những vì-sao -

Trên hàng ký-hiệu điện-đài
Tha-thiết từng câu
Ai có nghe vì sao từ thép
Văng vẳng tiếng người
Lại nói với con người trên trái đất

Có trông thấy cơn ho vừa dứt -
Trong nôi mềm con tôi đã ngủ yên
Hình bóng trăng sao chuyển-động nhịp nhàng
Trên mái tóc con sáng ngời mơ-mộng
Những búp-bê, áo màu
            gói quà thơm mọng
Phất-phới đi theo đôi cánh SAO-NGƯỜI.
Con ngủ yên lành trên ngưỡng cửa ngày mai
Đã sạch bóng những làn mây nguyên-tử

Chúng ta đứng lên
Mang tên: người Công-Dân Vũ-Trụ

Tôi chấm hết bài thơ
Khi trên tầng mây
Mặt trời như bánh xe khổng-lồ
Đã nuốt trọn triệu-triệu lần cây-số
Nhưng trên hè phố
Bóng nắng qua chưa trọn hết mặt đường

Biết bao lần bài thơ đã sang trang
Bên những tình người vẫn còn dang-dở
Chuyến xe điện leng-keng đi về cuối phố
Phủ đầy lá úa mùa thu
Như hình dáng đất nước tôi
                        chăm-chỉ
                        cần-cù
Từng phút, từng giây vất-vả
Lếch-thếch gánh-gồng
Bao nhiêu tâm-sự
In trên nét mặt con người.

Bao mất-mát, đau thương, đằng đẵng năm dài
Đào những hố sâu trên mắt
Bao đám mây đi trên trời đất nước
Còn để lại bóng đen trong những nụ cười

Nhưng trong nắng đầu thu
Buổi sáng hôm nay
Khi bài thơ tôi chấm dứt
Khi dông bão còn rung trên từng sợi tóc
Những đôi mắt trong xanh đã hướng đến chân trời
Đầu vượt từng mây, chờ một ánh sao bay
Chân rắn chắc bám trên mình đất mẹ.

Chúng ta đã sống những ngày không thể quên
- Những ngày như thế -
Những ngày không thể có hai lần trong lịch-sử

Ta vươn lên
KHÔNG GÌ ĐE DỌA NỔI CON NGƯỜI
                                       Tháng 10-1957